به گزارش ایرنا، السودانی در گفتگو با روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: پس از رخدادهای ۷ اکتبر و تجاوز اسرائیل به لبنان، تغییرات به‌وجودآمده در سوریه و سپس حمله به ایران، گمانه‌زنی‌هایی درباره آینده منطقه در سایه این تحولات ادامه‌دار مطرح می‌شود. همچنین تجاوز همچنان به غزه و لبنان ادامه دارد و بحث‌ها پیرامون ترتیبات وضعیت در غزه و همچنین نفوذ اسرائیل به داخل سوریه ادامه دارد. از سوی دیگر سخن از آتش‌بس میان اسرائیل و ایران به میان آمده است؛ از این‌رو ما با مسیر سیاسی ثابتی برای ساختار منطقه، توازن‌های آن و روابط موجود، روبه‌رو نیستیم.
نخست وزیر عراق افزود: این تحولات، پرسشی جدی را مطرح می‌کند که نیازمند چشم‌اندازی روشن است: چه آینده‌ای برای این منطقه حساس از نظر اقتصادی، امنیتی و سیاسی می‌خواهیم؟ منطقه‌ای که برای نخستین بار شاهد جنگی بوده که تا آستانه گسترش به رویارویی فراگیر در سراسر منطقه پیش رفت و محدود به درگیری میان ایران و اسرائیل نماند.
عراق از طریق روابط با کشورهای منطقه، درصدد تامین امنیت و منافع خودش است
السودانی تصریح کرد: عراق بخشی از جغرافیای سیاسی این منطقه است و در حالی که منافع کشور و مردم عراق را در اولویت تحولات قرار می‌دهد، خود نیز بازیگری فعال در منطقه است و تنها نظاره‌گر نیست، بلکه با بهره‌گیری از روابط و منافعش با کشورهای منطقه، در تلاش است تا موضعی شکل دهد که به تقویت امنیت و ثبات کمک کند، به‌ویژه آن‌که ما مخالف جنگ‌هایی هستیم که طی دهه‌های گذشته آسیب‌های بسیاری را بر ما تحمیل کرده‌اند.
نخست وزیر عراق با اشاره به آغاز تجاوز رژیم صهیونیستی به کشورمان گفت: همه انتظار تشدید درگیری‌ها و جنگی قریب‌الوقوع را داشتند و این تحلیل مشترک همه کشورهای منطقه بود؛ عراق نیز بخشی از این منطقه است. پس از آغاز تجاوز اسرائیل به ایران که با نقض حریم هوایی عراق همراه بود، این رویداد مهم، عراق را درگیر این جنگ در تجاوز به کشوری همسایه کرده است؛ امری که برخلاف قانون اساسی و اصول سیاست‌گذاری ما است که اجازه نمی‌دهد هیچ طرف یا کشوری از خاک یا آسمان عراق به‌عنوان نقطه‌ی آغاز حمله به دیگران استفاده کند.
شکایت عراق از نقض حریم هوایی این کشور توسط اسرائیل
محمد شیاع السودانی خاطرنشان کرد: ما وظیفه داشتیم مخالفت خود را در سطح دیپلماسی بین‌المللی اثبات کنیم؛ بنابراین، شکایتی به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه کردیم و تماس‌هایی برای حمایت از این موضع در برابر نقض صورت گرفت. همچنین، تجاوز به کشور همسایه را محکوم کردیم، آن هم با این ادعا (از سوی رژیم صهیونیستی) که این اقدام، یک جنگ پیشگیرانه یا گامی پیش‌دستانه است؛ در حالی که این حمله، آشکارا تجاوز به کشوری مستقل و عضو سازمان ملل متحد محسوب می‌شود.
حفظ وحدت ملی در جریان نقض حریم هوایی عراق و تجاوز اسرائیل به ایران
نخست وزیر عراق همچنین گفت: بخش مهم‌تر این بود که چگونه امنیت داخلی، موضع سیاسی و ملی خود را در برابر این بحران حفظ کنیم و این همان کاری است که به لطف خداوند در آن موفق شدیم؛ با شکل‌دهی به موضع ملیِ واحد در مخالفت با تجاوز و نقض حاکمیت و حریم هوایی عراق که از مواضع دولت در حفظ منافع کشورمان و مردمش حمایت می‌کند و تلاش دارد عراق را از لغزش به درون این جنگ دور نگه دارد. این، موضعی مهم در سطح داخلی بود.
السودانی در پاسخ به سؤالی درباره کمک احتمالی آمریکا به عراق در این باره گفت: امریکا مشتاق بود که عراق از این درگیری دور بماند؛ بنابراین به‌ویژه در موضوع نقض حریم هوایی و لزوم ایفای نقش توسط ایالات متحده، ارتباط مداومی با آن کشور داشتیم زیرا بخشی از ائتلاف بین‌المللی با عراق برای مقابله با تروریسم است و در طول ۱۰ سال گذشته می‌بایست حمایت‌هایی از سامانه دفاع هوایی صورت می‌گرفت تا بتوانیم از آسمان خود در برابر هرگونه نقض، محافظت کنیم.
ارتباط مستمر مقامات عالی رتبه ایران و عراق در جریان جنگ ۱۲ روزه
نخست وزیر عراق درباره درخواست‌های ایران در طول جنگ از این کشور گفت: هیچ درخواستی مطرح نشد، بلکه این عراق بود که ابتکار عمل را در روشن‌سازی موضع و خطرات آن و انتقال پیام‌ها میان طرف‌های مختلف برای توقف این جنگ و بازگشت به مذاکرات به دست گرفت. ما ارتباط مداوم با ریاست جمهوری و تمام کانال‌ها در ایران داشتیم. این روندی مستمر بود. مسیری برای مذاکرات وجود داشت که قرار بود روز یکشنبه انجام شود، اما حمله در صبح روز جمعه رخ داد.
السودانی افزود: رویکرد عراق این بود که برای بازگشت به مذاکرات و توقف جنگ تلاش کند. دیدگاه ایران این بود که چگونه می‌توان وارد مذاکره شد در حالی که تجاوز همچنان ادامه دارد. گفتگوها و تماس‌های ما با کشورهای منطقه و آمریکا حول محور این موضوع بود؛ اینکه آمادگی برای نشستن پای میز مذاکره مشروط بر توقف تجاوز وجود دارد. این، موضع مثبت ایران در آن ساعات ابتدایی تجاوز بود.
مدیریت روابط دولت عراق با گروههای مقاومت
نخست وزیر عراق درباره مدیریت روابط با گروه های مقاومت در این کشور، گفت: قطعاً این کار، نیازمند تلاش بود. در طول دو سال گذشته، منطقه برای نخستین بار در تاریخ خود با رخدادهای مهمی روبه‌رو شد. در این میان، عراق به لطف خداوند - در وضعیت باثباتی قرار داشت، در حالی که پیش‌تر و در دوره دولت قبلی، منطقه باثبات و عراق، دچار التهاب و درگیری‌های داخلی و حملات بود.
السودانی افزود: ما با یک واقعیت، مسیر و رویکردی مواجه بودیم که در مهار همه واکنش‌های احساسی و جهت‌دهی آنها به سمت مواضع سیاسی متوازن نقش داشت. ما اجازه ندادیم این واکنش‌ها به اقداماتی تبدیل شوند که بر دولت، امنیت و ثبات کشور تأثیر بگذارند. این دستاورد از طریق تلاش‌های سیاسی و امنیتی برای حفظ این موضع حاصل شد.
دور تازه‌ای از تنش میان اسرائیل و ایران
نخست وزیر عراق تأکید کرد که همه می‌دانند نتانیاهو به هیچ‌یک از آتش‌بس‌ها در غزه یا لبنان پایبند نبوده است و طبیعی است که ممکن است به اقدامات تجاوزکارانه بیشتری علیه ایران دست بزند. سیاست، روش و راهبرد او حفظ منطقه در حالت جنگی است تا جایگاه سیاسی‌اش را حفظ کند.
وی ایران را کشوری مهم در منطقه دانست و افزود: کسی که از طریق جنگ ۱۲ روزه قصد دارد نظام را سرنگون کند، (باید بداند) بی‌تردید پیامدهای این اقدام سراسر منطقه را در بر خواهد گرفت و طبیعی است که نگرانی درباره ثبات منطقه و ثبات هر کشور همسایه وجود داشته باشد.
السودانی همچنین گفت: نمی‌توان شاهد آتش‌سوزی در کشوری همسایه بود و فقط نظاره‌گر ماند، بدون آن‌که انتظار داشت شعله‌ها به خودمان برسند. این روش ما در برخورد با همه کشورهاست؛ چه ایران و چه سایر کشورهای همسایه.
وی تأکید کرد: آنچه در این مرحله به آن باور داریم، سوق دادن امور به سمت ثبات، امنیت، صلح و تفاهم است. نگرانی ما از این بود که این پیامدها بر ثبات منطقه تأثیر بگذارند. اما در سطح داخلی، به توانایی‌ها، درک و آگاهی نیروهای سیاسی و ملت عراق در خصوص اهمیت حفظ امنیت داخلی و ثبات نظام سیاسی در میان این حوادث و تحولات، اطمینان داشتیم.
فرصت توافق بین ایران و آمریکا
نخست وزیر عراق درباره فرصت توافق بین ایران و آمریکا گفت: انتظار می‌رود این توافق حاصل شود. رئیس‌جمهور آمریکا، ابتکار عملی در مهار جنگ اخیر داشته است. عراق از این رویکرد حمایت کرد و این ابتکار دلیل شکل‌گیری آتش‌بس و توقف این جنگ ویرانگر بود.
وی افزود: امیدواریم این نقش به‌ویژه از طریق مذاکرات دوجانبه درباره پرونده هسته‌ای ادامه پیدا کند، تا این معامله یا توافق حاصل شود که پایه‌ای برای ثبات منطقه‌ای حیاتی مانند خاورمیانه باشد.
تمایل واقعی ایران به دستیابی به توافق با آمریکا
نخست وزیر عراق درباره تمایل واقعی ایران به دستیابی به توافق با آمریکا گفت: برداشت ما از سلسله تماس‌ها و دیدارها این بود که تمایل جدی از سوی دولت ایران برای رسیدن به توافقی که منافعش را تضمین کند، وجود دارد و همچنین دغدغه‌هایی از جانب جامعه جهانی وجود دارد. زیرا در ایران هیچ تصمیمی در سطح دینی و رسمی برای دستیابی به سلاح هسته‌ای وجود ندارد. بنابراین، مسیر دستیابی به تفاهمی که پرونده‌ای را پایان دهد که منشأ تنش و تشدید در منطقه بوده، آسان است.
روابط با سوریه پسا اسد
محمد شیاع السودانی روند روابط با سوریه پسا اسد را طبیعی و در مسیر درست دانست و گفت: از روز نخست، موضع عراق در احترام به انتخاب‌های ملت سوریه و تغییرات روی‌داده، روشن بود. پس از مدت کوتاهی، امکان برقراری ارتباط رسمی فراهم شد، هیأتی را اعزام کردیم و تماس‌ها و دیدارهای متقابل آغاز شد که از جمله آنها دیدار در دوحه بود و ارتباط تا به امروز در قبال رخدادهای مختلف ادامه دارد و نگرانی‌های‌مان را بیان کرده‌ایم.
روابط عراق با عربستان سعودی
نخست وزیر عراق روابط کشورش با عربستان سعودی را از نظر تطابق دیدگاه‌ها نسبت به مسائل مختلفی که منطقه را تحت تأثیر قرار داده‌اند «در بهترین وضعیت» دانست و گفت: در این مدت همواره هماهنگی سطح بالا و مستمری درباره تحولات گوناگون وجود داشته است.
السودانی تصریح کرد: در سطح دوجانبه و همکاری، امروز پروژه‌هایی برای اتصال برق با شرکت‌های سعودی و شرکت‌های آمریکایی در جریان است. همچنین پروژه‌هایی در حال اجرا است که به گشایش گذرگاه‌های بیشتر برای تسهیل عبور زائران و حجاج از آسیای مرکزی از طریق ایران و عراق و سپس به عربستان سعودی، مربوط می‌شود. همچنین همکاری واضحی در سطح نهادها و صندوق‌ها میان دو کشور وجود دارد تا ورود سرمایه‌گذاری‌های سعودی را تسهیل کرده و امکان بهره‌برداری از فرصت‌های موجود در حوزه‌های گوناگون داخل عراق را فراهم آورد.
وی درباره مشاوره های بین مقامات عالی رتبه دو کشور گفت: ارتباط، مشورت و هماهنگی در خصوص مسائل مختلف وجود دارد. دیدارهایی انجام شده و تماس‌ها نیز همچنان ادامه دارد.