برخی کارشناسان معتقدند که ابرچالش دولت آقای پزشکیان مسأله معیشت مردم است و برخی هم معتقدند که تا مسائل بینالمللی مثل برجام و FATF حل نشود، مسأله معیشت هم حل نخواهد شد. نظر شما در خصوص ابرچالش پیش روی دولت چهاردهم چیست؟
آقای پزشکیان با ابرچالشهای فراوانی مواجه است؛ و حتما مهمترین آنها اقتصاد ایران است. دو شاخص مهم هر اقتصادی «تورم» و «رشد اقتصادی» است و اقتصاد ما در هر دو شاخص مشکلات جدی دارد. رشد اقتصادی ما با اهدافی که برای سند چشمانداز داشتیم و اهدافی که برای برنامه هفتم در مجلس شورای اسلامی مصوب شده فاصله دارد. با رشد اقتصادی هشت درصد خیلی فاصله داریم و تورم هم که حداکثر باید 10 درصد باشد، الآن بالای 40 درصد است. یعنی در هر دو شاخص الآن اقتصاد ایران در شرایط سختی گذران میکند.
برای راهحلها هم اصلا لازم نیست که ما بحث تئوریک و نظری داشته باشیم. نگاه به گذشته میتواند نشان بدهد که مسیر آینده باید چگونه باشد؛ اگر بخواهیم تورم را پایین بیاوریم و رشد اقتصادی را افزایش بدهیم. بعد از استقرار برجام، سالهای 95 و 96، تورم ایران به زیر 10 درصد و رشد اقتصادی به حدود هشت درصد رسید. اما بعد از ظلمی که آمریکاییها به ایران کردند و فشار حداکثری آنها شروع شد، یعنی ترامپ از برجام خارج شد و فشار حداکثری را اعمال کرد، تورم ایران به 40 درصد میل کرد.
در سه سال ریاست جمهوری شهید رئیسی هم فکر غالب بر دولت این بود که ما نباید اقتصاد ایران را به رفع تحریمها گره بزنیم و باید از مسیر خنثی کردن تحریمها اقتصاد ایران را سامان بدهیم. در این سه سال هم شاخصها نشان میدهد که ایران یک رشد پنج درصدی را تجربه کرد ولی متأسفانه نتوانستیم به تورم زیر 40 درصد دسترسی پیدا کنیم.
مسیر روشن است. ممکن است کسی بگوید رفع تحریمها و احیاء برجام شدنی نیست و یا هزینههای سیاسی برای ایران دارد که لازم نیست این هزینهها را پرداخت کنیم. باید ببینیم اولویت کشور چیست. اگر اولویت کشور کاهش تورم و افزایش رشد اقتصادی هست، جز از طریق اصلاح روابط خارجی و احیای برجام، از نظر من مسیر دیگری متصور نیست.
با توجه به اینکه آخرین نظرسنجیها در آمریکا نشان میدهد که شانس کامالا هریس بیشتر از ترامپ است، اگر دولت دموکرات در آمریکا بر سر کار بیاید، آیا احتمال توافق آنها با ایران بیشتر میشود؟
بحث روابط ایران و آمریکا فراتر از حاکمیت حزب دموکرات یا جمهوریخواه در آمریکا است. ما باید در سمت خودمان به تصمیم برسیم. چون عزت و غرور ایران برای من مهم است، تصورم این است که ایران در منطقه و حوزه مقاومت در موقعیتی هست که بتواند با دست پر دوباره مذاکرات را پی بگیرد. به هر حال ما نباید ریسک کنیم و در چند ماه باقیمانده دولت آقای بایدن هم میتوانیم مشکلات را حل کنیم.
ارزیابی شما از تیم آقای پزشکیان برای حل این مسأله چیست؟
آقای پزشکیان باید دو کار را همزمان انجام بدهد، یکی تیم دیپلماسی ایران است که به نظر من دارد به سمت خوبی میرود و آقای عراقچی که الآن تقریبا کاندیدای نهایی وزارت خارجی هست، برای این کار خیلی مناسب است. دومین کاری که آقای پزشکیان باید انجام بدهد، همان طوری که آقای روحانی در اصل برجام حمایت رهبری را جلب کرد، آقای پزشکیان باید بتواند حمایت رهبری را در مذاکرات داشته باشد تا به نتیجه برسد.
ارزیابی شما از نطق آقای پزشکیان در مراسم تحلیف چیست؟
نطق آقای پزشکیان جامع و کامل بود.
چه سیگنالی برای طرفهای غربی داشت؟
از موضع عزت، اعلام آمادگی ایشان برای گفتوگو با کشورهای غربی، به نظر من پیام روشنی بود.