از زلزله کرمانشاه تا سيل 98 هر قدر که وارد سال جديد مي‌شديم و بر شدت بارش‌ها افزوده مي‌شد، احساس مي‌شد تيغ‌ها عليه دولت روحاني تيزتر مي‌شوند.

سيل که در گلستان به راه افتاد، نخستين انتقادات آن بود که چرا استاندار در خارج از کشور به سر مي‌برد و در منطقه حضور ندارد. ابعاد سيل که گسترده شد و به لرستان و سپس خوزستان رسيد، انتقادات هم کلي‌تر و سخت‌تر شد؛ از‌جمله اينکه چرا دولت پيش‌بيني سيل را نکرده بود؟ چرا پيشگيري‌هاي مناسب را مسئولان دولتي تدارک نديده بودند؟ و بالاخره بي‌کفايتي، بي‌توجهي، ناکارآمدي ستاد بحران و ضعف دولت در امداد‌رساني به سيل‌زدگان. دولت به سيبل تبديل شد و طيف گسترده‌اي از منتقدان و مخالفان در داخل و خارج از کشور براي حمله به دولت و نشان‌دادن بي‌کفايتي آن در بحران سيل، صف‌آرايي کردند. مسابقه‌اي به راه افتاد ميان طيف گسترده‌اي از مخالفان راديکال دولت در داخل کشور از يک سو و از سوي ديگر، مخالفان در داخل و خارج از کشور در بي‌اعتبار نشان‌دادن دولت و برملاکردن بي‌کفايتي مسئولان اجرائي و استاني در مواجهه با سيل و از آن بدتر، در امر کمک‌رساني به سيل‌زدگان. البته اهداف اين طيف نا‌متجانس يکسان نبود. منتقدان داخلي در‌حالي‌که ناکارآمدي مسئولان اجرائي را منعکس مي‌کردند؛ اما از سوي ديگر تبليغ مي‌کردند که ارگان‌ها، دستگاه‌ها و جريانات نزديک به آنها چگونه به کمک مردم شتافتند و بر‌خلاف مجموعه‌هاي بي‌کفايت دولتي، آنها همه توان و امکانات را براي مقابله با سيل و نجات سيل‌زدگان به ميدان آوردند؛ اما هدف و انگيزه مخالفان و براندازان در بي‌کفايت نشان‌دادن همکاران روحاني، به مراتب از گروه اول فراتر مي‌رود. آنها مثل گروه اول نمي‌خواستند صرفا دولت را بي‌اعتبار جلوه دهند تا بلکه ارگان نزديک يا منتسب به آنها، پررنگ شود. براندازان بي‌کفايتي قوه مجريه در مواجهه با سيل را به کل نظام تسري مي‌دهند. از ديد اين جريان و شبکه‌هاي فارسي‌زبان مبلغ آنها، سيل در گلستان و سپس لرستان و خوزستان، فقط سوء‌مديريت دولت روحاني را نشان نمي‌داد؛ بلکه حاکي از ناتواني کل مجموعه‌هاي اداره‌کننده کشور بود. 

انگيزه‌هاي سياسي اعم از براندازي يا رقابت‌هاي جناحي در بهره‌برداري از سيل، داراي تبعات سياسي و اجتماعي بسيار نامطلوبي براي کشور است. البته هيچ‌کس منکر بسياري از کاستي‌ها و ناکارآمدي‌ها چه در زمينه پيشگيري و چه در زمينه کمک‌رساني نمي‌شود؛ اما اگر خواسته باشيم منصفانه و غير‌سياسي به عملکرد قوه مجريه بنگريم، چه نمره‌اي در کارنامه دولت مي‌توان درج کرد؟ نخست آنکه ابعاد فاجعه، هم بسيار ناگهاني هم بسيار وسيع بود. چه کسي واقعا فکر کرده بود کشوري که سال‌ها با خشک‌سالي نگران‌کننده و خالي‌شدن سد‌ها روبه‌رو بوده، در مدت يک هفته همه سد‌هاي آن لبريز شوند؛ به‌نحوي‌که مسئولان مجبور شوند دريچه‌هاي سد‌ها را بگشايند؟ چه کسي فکر مي‌کرد درياچه اروميه‌اي که متجاوز از 10 سال به طور منظم به سمت خشک‌شدن پيش مي‌رفت و همه تلاش‌ها توانسته بود صرفا چند سانتي‌متر بر آب آن بيفزايد، در چند روز نزديک به نيم‌متر به تراز آب آن افزوده شود. در برآورد هلال احمر آمده که 300 روستا و شهرهاي بزرگ و کوچک، در مدت يک هفته با سيلابي مهيب مواجه شده‌اند. بسياري از آنها حتي مجبور به تخليه خانه‌هاي خود شده‌اند. اگر ساکنان اين 300 شهر و شهرستان را به طور متوسط 10 هزار نفر در نظر بگيريم، در مدت يک هفته نزديک به سه ميليون نفر به کمک‌رساني نياز پيدا کرده‌اند. البته مراد نگارنده از طرح ابعاد بحران سيل، به‌هيچ‌روي رفع‌و‌رجوع‌کردن کاستي‌ها و گاهی سوء‌مديريت‌هاي دولت نيست. يقينا اگر عملکرد مسئولان اجرائي به طور «منصفانه و بي‌طرفانه» ارزیابی شود، ضعف‌ها و ناکارآمدي‌هاي متعددي را مي‌توان نشان داد و در‌صدد چاره‌جويي براي آينده بر‌آمد. در جريان زلزله کرمانشاه، اين ناکارآمدي‌ها و مشکلات امدادرساني خود را نشان دادند؛ اما مع‌الاسف نه مجلس و نه خود دولت در مقام چاره‌جويي بر‌نيامدند. مسئولاني که عملکرد آنان در زلزله کرمانشاه بايد به طور جدی ارزیابی می‌شد، همچنان سر جاي خود باقي مانده‌اند و حتي درس و تجربه‌اي هم از آن حادثه تلخ نگرفتند. يکي از دلايل اين امر، دقيقا همين پديده‌اي است که امروز در بحران سيل به رخ کشيده شده است: «بهره‌برداري‌هاي سياسي و جناحي از آلام مردم در سيل اخير». مخالفان دولت به جز سوء‌استفاده از شرايط موجود، هيچ اشاره‌اي به اقدامات مثبت وزارتخانه‌ها و سازمان‌هاي دولتي نمي‌کنند. آنان يکسره تصويري سياه از قوه مجريه ارائه مي‌دهند. اين برخورد باعث مي‌شود دولت نيز همه انتقادات را به يک چوب براند؛ در نتيجه انتقادات سازنده و منصفانه‌اي که به‌هيچ‌روي با انگيزه، اغراض و اهداف سياسي صورت نگرفته‌اند هم زير حجم سنگين حملات سياسي و جناحي لاجرم مدفون مانده و ديده نمي‌شوند. در نتيجه هيچ اصلاح و تغييري هم صورت نمي‌گيرد. همچنان که ضعف‌ها و کاستي‌هاي مديريت بحران در جريان زلزله کرمانشاه ناديده گرفته شد و مع‌الاسف، مرتکبان آن همچنان سر مسئوليت‌ها باقي ماندند. در زلزله کرمانشاه، پديده‌اي به نام فعال‌شدن سلبريتي‌ها رخ داد. بنا به دلايلي در سيل اخير، استقبالي از حضور آنان صورت نگرفت؛ اما همه مدال‌هاي امداد‌رساني و بازسازي زلزله کرمانشاه بر سينه سلبريتي‌ها آويخته شد. در آن زلزله نزديک به 15 هزار خانه روستايي تخريب شد و تکليف سنگين و پرهزينه بازسازي آنها نه بر عهده سلبريتي‌ها و نه هيچ ارگان و نهاد ديگري بود. خانه‌ها را بنياد مسکن که يک نهاد حاکميتي است، ساخت. شماري از آنها امروز کامل شده و برخي هم در مراحل متعدد تکميل هستند. جمع خانه‌هايي که سلبريتي‌ها، خيرين و ديگران ساختند، با وجود همه آن مدال‌ها، به 300 واحد هم نمي‌رسد. به عبارت ديگر 14هزارو 700 واحد مابقي بر‌عهده بنياد مسکن بوده است. البته بودجه بنياد مسکن را نظام تأمين مي‌کند؛ اما بحث بر سر نکته ديگري است. وقتي دولت؛ يا به نظر براندازان «نظام» ديده نمي‌شود يا بدتر از آن، وقتي به دليل انگيزه‌هاي سياسي و جنگ قدرت، فقط جنبه‌هاي منفي اقدامات برجسته مي‌شوند؛ در‌آن‌صورت فرض بر آن قرار مي‌گيرد که همه انتقادات و خرده‌گيري‌ها سياسي بوده و مسئولان هم هيچ انگيزه‌اي براي بهبود و پيشرفت نشان نمي‌دهند.